15.4.12

Eerste hulp bij mouwsplitstress

Lieve lezers, wie al eens een hemd heeft gemaakt of wou maken, kent het fenomeen vast: de mouwsplitstress. Of misschien zelfs de mouwsplitontwijking, door te opteren voor een korte mouw. Pas op, er is uiteraard niets mis met korte mouwen, maar als je graag eens een lange mouw wil maken, moet je dat vooral doen.

Vrees niet langer! Iedereen die ooit ergens een biais aanzette, kan mouwsplitten maken. Het is veel eenvoudiger dan het lijkt, alleen een kwestie van de zaken een beetje in de juiste volgorde aan te pakken en van de juiste delen op de juiste plaats te stikken.

Hier gaan we!

eerste hulp bij mouwsplitstress

Voor de volledigheid toon ik ineens twee soorten mouwsplitten: het klassieke overhemdsplit en het omboord split. Wie dus enkel geïnteresseerd is in het omboord split, kan ineens naar beneden scrollen.
Beide zijn niet moeilijk en ongeacht wat je patroon aangeeft, kun je zelf kiezen welk soort split je uitvoert. Kies je echter een ander dan wat je patroon je voorschrijft, wacht dan met het knippen van de manchetten tot je de uiteindelijke wijdte kunt nameten, want er zit een klein verschil op.


Het klassieke overhemdsplit

Dit split vind je meestal aan de herenhemden die je in de winkel koopt. Persoonlijk vind ik dat ook het mooist, en ondanks dat het er ingewikkelder uitziet dan het omboord split, is dit eigenlijk gemakkelijker te maken.

Laat ons eerst even de mouwen en de patroondelen bekijken. De splitten komen aan de achterkant van de mouw, dus wanneer iemand met een hemd voor je staat, kun je de splitten niet zien. Leg de mouwen denkbeeldig over je arm om te welke mouw rechts en welke links komt, of kijk even naar deze tekening.

1 - eerste hulp bij mouwsplitstress

Voor het klassieke mouwsplit heb je 3 patroondelen: 1) de mouw, uiteraard, 2) een mouwsplitbies (die met het dakje op en aangeknipt beleg), en 3) de mouwsplitreep.

2 - patroondelen

Het stukje met het dakje komt overeen met het getekende mouwsplitbiesje op je patroon.

3 - patroon mouwsplit dichtbij

Waar komen nu die verschillende stukjes terecht?

Aan de kant die dichtst bij de mouwnaad ligt komt het reepje. Dat wordt de onderslag van het split. Naar het midden (boven) toe komt het biesje. Stel je voor dat iemand met een hemd in politie-agent-stand staat, dan ligt de mouwnaad onderaan de arm. De manchet sluit dan met het bovenste deel van de mouw over het onderste.
Het patroon dat ik gebruikte schreef geen vlieseline voor op het mouwsplitbiesje, maar achteraf gezien zou ik dat toch aanraden, want hierin komt nog een knoopsgat.

4 - positie delen

Ik toon hier dus de linkermouw.

5 - start linkermouw

Van dichterbij zie je volgende merkjes op je stof en leg je delen op deze manier aan de merkjes. Ik liet hier een ruimte om het te laten zien, maar natuurlijk leg je de stofrandjes op elkaar.

6 - waar stikken

De twee delen worden op 1 cm van de kniplijn vastgezet. Laat je dus niet in de war brengen door andere merkjes. Het reepje stik je tot op 1 cm van de bovenste rand. Op het biesje mag je nog wat verder stikken, maar blijf bovenaan nog wat uit de buurt van de rand, want straks moeten we daar nog gaan omvouwen.

7 - gestikte lijntjes

OK, dat zit vast. Dan is het nu tijd voor het allerspannendste van het mouwsplitje: het inknippen.

8 - kniplijn

Knip recht tot op ongeveer 2 cm van de rand van het reepje en eindig in een V-tje. Het knipje komt tot aan het laatste steekje op het reepje. Het knipje in de richting van de bies komt op dezelfde afstand. Al wie al eens een paspelzak maakte, kent het principe.

9 - V-tje

Nu gaan we het reepje omstrijken naar het midden en naar achter en vastzetten op de biaismethode.

10 - reepje omstrijken

Voor een mooie afwerking stik ik door op de voorkant (met biais werk je meestal andersom).

11 - gestikte mouwsplitreep

Voila, dat is al 1 kant. En dan nu de andere kant. Nu volgt wat vouwwerk. Van het aangeknipte beleg strijk je de naadwaarde om en daarna vouw je het geheel in het midden waarbij je dus de rand mooi over het eerste stiksel laat komen. Daarna vouw je de randjes van het dakje om. Leg voor je gaat stikken eerst ook nog het V-tje dat je daarnet knipte naar boven en strijk het op zijn plaats.

12 - origami

Je legt alles op zijn plaats, je speldt de randjes en je stikt in de richting van de pijlen. Het is de bedoeling dat de plaats waar je het V-tje hebt omgevouwen ongeveer in het midden tussen lijn 5 en lijn 7 zit. Met lijn 5 zet je het mouwsplitreepje aan de bies vast, met lijn 7 zet je het hoekje dat je naar boven vouwde vast.

13 - stikrichting mouwsplit

Stik smal op de kant.

14 - smal op de kant stikken

Ziezo, klaar. Zo ziet het klassieke overhemdsplit er nu uit.

15 - klaar

Als je het openvouwt zie je dat het reepje ongeveer in het midden onder de bies zit. Op de bies komt nog een knoopsgat en de knoop wordt op de mouwsplitreep gezet.

16 - achterkant

Langs achter zie je de stiklijnen en een reepje dat proper weg zit.

17 - binnenkant mouwsplit

En zo ziet een afgewerkte mouw er uit, op deze foto de rechtermouw.

18 - afgewerkte mouw met klassieke overhemdsplit

In principe kan het mouwsplitreepje ook achterwege gelaten worden. Dan wordt in de eerste stap alleen zijkant van de bies vastgezet. In de plaats van een reepje te plaatsen, wordt eenvoudigweg het splitrandje 2 keer zo smal mogelijk ingeslagen en doorgestikt.

Wie al eens een akkefietje had met een polosluiting, heeft zonet misschien een aha-erlebnis gehad, of een déja-vu? De polosluiting en het klassieke mouwsplit zijn namelijk nagenoeg hetzelfde. Het enige verschil is dat wat bij de polosluiting het mouwsplitreepje is, breder wordt gemaakt, namelijk even breed als de bies. Foto's van de polosluiting zette ik in deze flickr-set.
Polosluitingen en mouwsplitten hebben trouwens niet altijd een puntdak, maar soms ook gewoon een plat dak, maar het principe blijft hetzelfde.


Het omboorde split

Bij hemdjes voor kinderen, maar ook bij manshemden, zie je soms ook een ander soort split, dat er wat eenvoudiger uitziet. Het heeft maar 1 biesje dat doorloopt. Ik leg het ook even kort uit. Ik vervang dus het klassieke mouwsplit in het patroon hierboven door een omboord split. De kniplijn blijft dezelfde.

Ter voorbereiding zet je merkjes op je stof op het einde van de kniplijn en 1 cm links en rechts van het begin van de kniplijn. Deze verbind je met een hulpstiksel. Wanneer je bovenaan aan het puntje komt, zet je 1 steekje dwars op de lijn.

1 - voorbereiding

Knip op de kniplijn tot aan het dwarse steekje, maar zorg dat je het niet doorknipt. Als je straks wat gaat trekken aan je stof, kan de stof zo niet verder scheuren.

2 - inknippen

Vervolgens hebben we een biesje nodig. Dit is 4 cm breed en 2 keer de lengte van de kniplijn, inclusief de naadwaarde + 1 extra cm reserve. De lengte van de kniplijn op het patroon hierboven is 13,5 cm (inclusief naadwaarde). Dit doen we maal 2 (=27) plus 1 cm reserve = 28 cm. Ik knipte dus een biesje van 28 op 4 cm. Dit knipte ik recht van draad. Eventueel mag dit ook schuin van draad worden geknipt. Je kunt dus zelfs gewoon gekochte biais gebruiken.
De bies strijk je dubbel en de randjes strijk je dan nog eens naar het midden, zodat de bies dus in 4 wordt gevouwen. Je ingeknipte mouw leg je open zodat je hulpstiksel een rechte lijn vormt. Deze lijn leg je langs de vouw van de bies, aan de goede kant van de stof, dus rechts op rechts.

3 - bies

Je stikt dus volgens de biaismethode in de vouw en net langs het hulpstiksel. Op de foto onderaan rechts zie je de achterkant. Als je aan het midden komt, stop je met je naald in de stof en legt alle stof die in de weg ligt naar de andere kant (en dit is de reden waarom ik minder van deze methode hou).

4 - stikken volgens biaismethode

Vervolgens vouw je de bies dicht en naar achter en stikt door. Ook hier stik ik met de goede kant van de stof naar boven, voor een mooie afwerking.

5 - dichtvouwen en vaststikken

Als laatste vouw je het biesje dubbel aan de binnenkant van de mouw en je zet het bovenste hoekje met een schuin stikseltje vast.

6 - naar binnenkant leggen en hoekje vastzetten

Het biesje dat aan de bovenkant van het hemd zit, wordt tegen de mouw zelf gevouwen en kan je eventueel met een stiksel tegen de rand vastzetten vooraleer je de manchet aan zet.

7 - afgewerkt

En zo ziet een afgewerkte mouw er uit.

afgewerkt hemd met omboord split

Op de wijdte van de mouw zit een klein verschil naargelang je kiest voor een klassiek split of een omboord split. De bies bij een klassiek split maakt de mouw iets wijder. Meet dus de wijdte na vooraleer je de manchetten knipt. Je hebt 2 opties: ofwel pas je de wijdte van de manchetten een beetje aan, ofwel behoud je de wijdte van de manchetten, maar pas je de diepte aan van de plooitjes die in je mouwrand zitten.

Succes!

20 opmerkingen:

  1. Danku wel zeg! Ik zat hier echt op te wachten!

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Wauw, wauw, wauw... Het hemd in de vorige post is fantastisch en dit is een superwaardevolle uitleg, bedankt! Ik weet niet of ik nu aleen hemd 'durf', maar deze uitleg bewaar ik zeker!

    BeantwoordenVerwijderen
  3. Ik weet zeker dat deze uitleg 100.000x gepind gaat worden. Dank voor deze superhandige uitleg!

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Deze handleiding zal zeker gekoesterd en goed bewaard worden ! Want na mijn gesukkel vorige zomer, kreeg ik het nu wel al door een professionnal uitgelegd, maar eerlijk ... dat is ondertussen weer anderhalve maand geleden en laatst was ik al aan het denken, hoe zat dat nu weer precies met dat mouwsplitje. Ik maakte wel al een nieuw hemd, maar met korte mouwtjes ... vermijdingsgedrag ? Allé, gij !

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Oh, dankjewel! Ik vergeet telkens weer hoe het precies moest. Vermijdingsgedrag, daar heb je nu een supermedicijn voor gemaakt!

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Goeie timing: net nu ik wilde overgaan van korte naar lange mouwen! Bedankt voor de duidelijke uitleg!

    BeantwoordenVerwijderen
  7. dju zeg, net nu ik eindelijk mijn eerste hemdje met mouwsplit af heb! Maar toch bedankt. Leuk idee trouwens om de split in een ander stofje te maken, daar had ik nog niet aan gedacht. Op naar het volgende hemdje!

    BeantwoordenVerwijderen
  8. ongelooflijke super goeien uitleg, hier heb ik iets aan

    Clementine

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. oh, maar toch nog een klein vraagje i.v.m. de manchet...... maak je de manchet steeds even breed als de mouw? Is de plaatsing van knoop en knoopsgat belangrijk? Knoopsgat is precies verticaal op de mouwbies en anders op de manchet.

      Verwijderen
    2. De wijdte van de manchet is dezelfde als de wijdte van de mouw nadat de splitjes zijn gemaakt en de plooien zijn gelegd. Die waarde is exact dezelfde.
      Wat de richting van het knoopsgat betreft: op het patroon (foto's begin) zie je het knoopsgat op het split getekend. Ik heb de gewoonte om mijn knopen in dezelfde richting aan te naaien als ze maar 2 gaatjes hebben, maar dat speelt eigenlijk geen rol. Het knoopsgat op de manchet staat inderdaad in de andere richting. Dat staat zo op patronen van hemden en is ook zo bij gekochte hemden.

      Verwijderen
  9. Bedankt voor je uitleg. Ik zal het zeker gaan bekijken als ik bezig ga met een bloes. Ik heb je uitleg over de kraag van de Apple bloes ook gebruikt en die kraag is heel mooi geworden.

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Wat goed gedaan! Bedankt voor deze fantastische uitleg!

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Bedankt! De mouwsplitten zitten erin...nu nog een tutorial voor het aanzetten van de manchetten vinden :-)

    BeantwoordenVerwijderen
  12. Beste, de split gemaakt met jouw ahndleiding bezijds. Ik heb een opmerking, die je moet moet publiceren maar misschien heb je er iets aan. Wanneer je de delen op elkaar legt en moet beginnen met uw eerste stiksel op het reepje en de bies, dan was het voor mij niet duidelijk hoe de stukjes gelegd moesten worden. Ik bedoel, goede kant op goede kant of goede kant op verkeerde kant snap je? En ik kan u verzekeren dat een manchet er mooi inzetten ook niet zo eenvoudig is als ik aanvankelijk dacht.
    Zeer vriendelijke groeten en dank je wel voor je blog want ik heb er al veel van opgestoken.

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Dit is inderdaad een waardevolle opmerking, dank je voor de feedback. Op de foto is niet erg duidelijk wat de goede en averechtse kant van de stof is. Ter verduidelijking: de goede kanten liggen op elkaar.

      Verwijderen
  13. Methode 2: gelukt! Ik vond methode 1 mooier na jouw uitleg, maar vond nergens zo'n patroon in mijn boekjes. (Waren wel allemaal kinderhemden). Bestaan er iets als 'universele afmetingen' van dat dakding?

    BeantwoordenVerwijderen
    Reacties
    1. Ik denk niet dat daar doorsnee afmetingen voor bestaan, maar ik heb dat wel al zelf getekend. Als je de lengte van de insnijding behoudt, is het niet zo moeilijk om de afmetingen in te schatten. En hey, alle vrijheid voor de ontwerper hé ;-). Je maakt er van wat je wilt!
      Ik denk dat ik ook ergens een ottobrepatroontje heb met zo'n splitje, maar dan wellicht voor grotere kindermaten (140+ of zo).

      Verwijderen
  14. Bedankt voor de duidelijke uitleg! Splitbiezen zouden nooit gelukt
    zijn met de Ottobre-uitleg...

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Ontzettend bedankt! Resultaat is erg mooi geworden!

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Goede uitleg. Nu kan ik ook weer verder. Heb dit minstens 10jaar niet meer gemaakt en was het volledig kwijt.Ik heb wel een boek met alle uitleg. Daar staan veel soorten splitten in,maar niet zo heel goed uitgelegd.Bedankt.
    Cindy

    BeantwoordenVerwijderen